Hoe bereken je nauwkeurig en betrouwbaar de CO2-uitstoot van je organisatie? De internationaal erkende ISO 14064-standaard biedt een gestructureerd raamwerk voor het meten, rapporteren en verifiëren van broeikasgassen. Steeds vaker vragen klanten, investeerders en beleidsmakers dat emissiecijfers worden vastgesteld met erkende methodes. Dit artikel legt uit wat ISO 14064 inhoudt en hoe organisaties aan deze standaard kunnen voldoen.
De inhoud van ISO 14064-1 is gebaseerd op het Greenhouse Gas Protocol, dat gedetailleerde en breed geaccepteerde richtlijnen en tools biedt voor het berekenen en rapporteren van emissies. Beide sluiten op elkaar aan en kunnen samen gebruikt worden: het GHG Protocol geeft praktische methodes en tools die overeenkomen met de formele eisen van ISO 14064. Het verschil is dat het GHG Protocol geen verificatiecriteria definieert, terwijl ISO 14064 dat wél doet.
Waaruit bestaat ISO 14064?
De ISO 14064-serie bestaat uit drie standaarden die samen een duidelijk raamwerk vormen voor zowel de kwantificering als de verificatie van emissierapportages. Dit is essentieel voor transparant en geloofwaardig milieumanagement. Het raamwerk helpt organisaties om hun uitstoot van broeikasgassen te beheren volgens een internationaal erkende methode.
- Inventaris (14064-1): het eerste deel van de standaard gaat over het opstellen van een inventaris van de broeikasgasuitstoot van je organisatie. Dit houdt in dat je data verzamelt, berekent en samenvoegt, en dat je je emissierapport structureert. Het behandelt zaken zoals het vaststellen van grenzen, het identificeren van emissiebronnen, het gebruik van de juiste rekenmethodes, datakwaliteitsbeheer en de structuur van het uiteindelijke rapport.
- Reducties (14064-2): dit deel geeft richtlijnen en vereisten voor het kwantificeren, monitoren en rapporteren van reducties of verwijdering van broeikasgasuitstoot op projectniveau.
- Validatie (14064-3): het derde deel beschrijft het verificatieproces van broeikasgasemissies. Het gaat in op het plannen van de verificatie, het uitvoeren van de beoordeling en het afgeven van het eindoordeel. De onafhankelijke verifier gebruikt deze standaard om je rapport te controleren.
Waarom is ISO 14064-1 belangrijk voor jouw bedrijf?
Met deze standaard maak je de uitstoot van je bedrijf meetbaar volgens een erkende methode. Zo werk je volgens dezelfde principes als alle organisaties die de standaard volgen. Dit levert je bedrijf meerdere voordelen op:
- Transparantie en betrouwbaarheid: je verhoogt de transparantie. Investeerders, klanten en toezichthouders krijgen direct inzicht in de uitstootcijfers van bedrijven. Ze weten ook hoe de cijfers berekend zijn en kunnen de prestaties eenvoudig vergelijken met die van andere bedrijven.
- Compliance: de standaard sluit direct aan bij de eisen voor onafhankelijke verificatie die in veel regelgeving zijn vastgelegd (zoals de EU CSRD of California SB-253), bij inkoopcriteria of bij vrijwillige raamwerken.
- Betere datakwaliteit: de externe toets maakt zwakke plekken in je rapportage zichtbaar. Je data wordt nauwkeuriger en betrouwbaarder, wat het proces van carbon accounting sterk verbetert.
- Risicobeheersing: door het raamwerk verklein je de kans op fouten. Daarmee verklein je ook de kans op sancties bij het niet naleven van wetgeving én op reputatieschade door onnauwkeurige rapporten.
- Concurrentievoordeel: bedrijven die aantoonbaar werken volgens de ISO 14064-standaard laten zien dat ze serieus bezig zijn met het verlagen van hun ecologische voetafdruk en onderscheiden zich van concurrenten die dat niet doen of niet volgens een erkende standaard.
- Benchmarking & vergelijkbaarheid: je rapportages zijn consistent en daardoor makkelijker te vergelijken met die van andere organisaties die dezelfde standaard volgen.
Vijf stappen naar ISO 14064-erkenning
Het opstellen van een broeikasgasrapport dat voldoet aan ISO 14064 is een gestructureerd proces. Door het op te delen in heldere stappen, blijft het overzichtelijk voor elke organisatie. Dit is de praktische aanpak:
Stap 1: Grenzen bepalen
Bepaal wat je gaat meten.
- Operationele grenzen: welke processen en activiteiten vallen binnen de scope (bijv. kantoren, fabrieken, wagenpark, ingekocht transport)?
- Organisatorische grenzen: welke bedrijfsonderdelen, vestigingen of joint ventures neem je mee?
Stap 2: Data verzamelen
Verzamel betrouwbare data over:
- Energieverbruik (elektriciteit, gas, stadsverwarming)
- Transport en reizen (eigen voertuigen, zakenreizen, ingehuurd transport)
- Inkoop (emissies van producten en diensten die je koopt)
- Afval (verwerking en verwijdering)
Stap 3: Emissies berekenen
Gebruik erkende emissiefactoren om je CO2-uitstoot te berekenen. ISO 14064 verdeelt emissies in drie categorieën:
- Scope 1: directe emissies, zoals die van eigen voertuigen of gasverwarming.
- Scope 2: indirecte emissies van ingekochte energie, zoals elektriciteit of stadsverwarming.
- Scope 3: overige indirecte emissies, zoals zakenreizen, goederenvervoer, afval of emissies uit de productie van aangekochte producten.
Lees hier meer over emissiefactoren
Stap 4: Resultaten rapporteren
Leg je inventaris vast in een rapport, inclusief:
- De gekozen grenzen en afbakening
- De verzamelde data en gebruikte methodes
- Een overzicht van emissies per scope en per jaar
- Vergelijkingen met eerdere jaren, toelichtingen en reductiedoelen
Stap 5: Resultaten verifiëren
Deze stap is niet verplicht, maar wel sterk aanbevolen. Een onafhankelijke, geaccrediteerde partij kan de juistheid en volledigheid van je rapport bevestigen. Dat geeft je CO2-voetafdruk meer geloofwaardigheid en versterkt het vertrouwen van stakeholders.
De rol van onze experts
Het hele proces van het opzetten en uitvoeren van een broeikasgasinventaris kan overweldigend lijken. De experts van Hedgehog begeleiden je daarbij.
Wij ondersteunen je in elke stap: van het bepalen van de juiste grenzen en het stroomlijnen van dataverzameling, tot carbon accounting, het opstellen van het eindrapport, reductie en verificatie. Zo weet je zeker dat je rapport volledig, correct en conform ISO 14064 is.
We brengen bovendien een onafhankelijke blik en een pragmatische aanpak mee. We kijken graag verder dan alleen de cijfers en helpen je om de grootste kansen voor emissiereductie te ontdekken. Met een duidelijke analyse van je CO2-voetafdruk geven we concrete aanbevelingen om efficiëntie te verbeteren. Daarmee verlaag je niet alleen je ecologische impact, maar ook je kosten.
Zo verleg je de focus van alleen rapporteren naar écht verduurzamen van je organisatie.