Dit artikel gaat over de nieuwe regels voor het opstellen van Environmental Product Declarations (EPD’s), specifiek voor bouwproducten. EPD’s zijn rapporten die de milieueffecten van een product gedurende zijn hele levenscyclus laten zien. In april 2025 heeft EPD International belangrijke wijzigingen aangebracht in deze regels, de zogenaamde Product Category Rules (PCR). Deze nieuwe versie zorgt ervoor dat EPD’s duidelijker, consistenter en betrouwbaarder zijn.
Wat is een EPD?
Een Environmental Product Declaration (EPD) is een gestandaardiseerd rapport dat transparant laat zien hoe jouw product het milieu beïnvloedt – van grondstofwinning tot afvalverwerking. EPD’s zijn gebaseerd op levenscyclusanalyses (LCA’s) en worden gecontroleerd door onafhankelijke derden. Bedrijven gebruiken ze om hun milieuprestaties te tonen, te voldoen aan regelgeving en in te spelen op de vraag naar duurzaamheid.
Zes belangrijke veranderingen in PCR Versie 2.0.0
Hieronder staan zes kernwijzigingen uit de recente update. In het volgende hoofdstuk lees je meer details over elk van deze veranderingen. Ook behandelen we wat dit betekent voor bedrijven en welke gegevens belangrijk zijn om bij te houden.
- Opname van kapitaalgoederen: Infrastructuur, zoals de bouw van energiecentrales, moet nu worden opgenomen in de levenscyclusanalyse, vooral bij productieprocessen die elektriciteit gebruiken.
- Verhoogde eisen aan datakwaliteit: Strengere richtlijnen voor datakwaliteit, inclusief duidelijke definities van primaire en secundaire data, maken EPD’s betrouwbaarder.
- Duidelijke regels over zelf opgewekte elektriciteit: Je mag overproductie van eigen opgewekte elektriciteit niet meer wegstrepen; je moet alle opgewekte elektriciteit volledig en transparant rapporteren.
- Standaardwaarden voor end-of-life scenario’s: Er zijn nu gestandaardiseerde waarden en referenties toegevoegd voor de afvalfase, vergelijkbaar met de Nederlandse Nationale Milieudatabase (NMD).
- Specifieke regels voor meerdere producten en locaties: Er is nu gedetailleerde richtlijn voor EPD’s die meerdere vergelijkbare producten of productielocaties dekken, inclusief opties voor gemiddelde, representatieve of worst-case scenario’s.
- Verplichte vermelding van gegevensbronnen: Elke EPD moet nu een tabel bevatten met een "Verklaring van Gegevensbronnen", waarin je de kwaliteit en representativiteit van de gebruikte gegevens per levenscyclusfase vermeldt.
Uitleg van de veranderingen
1. Opname van kapitaalgoederen
Voorheen sloten bedrijven de milieueffecten van infrastructuur, zoals energiecentrales, vaak uit. Nu moet je deze kapitaalgoederen wel meenemen, vooral wanneer je productieprocessen elektriciteit gebruiken. Zo krijg je een vollediger beeld van de milieuvoetafdruk van je product.
2. Verhoogde eisen aan datakwaliteit (Sectie 4.6)
De aangepaste PCR benadrukt hoe belangrijk datakwaliteit is:
- Primair vs. secundair: Primaire data zijn rechtstreeks afkomstig van jouw product en productieproces. Secundaire data zijn algemene branchegemiddelden en niet productspecifiek.
- Strengere eisen aan secundaire data: Je mag geen willekeurige gemiddelden gebruiken. De data moeten nauw aansluiten bij de werkelijke situatie in jouw productieproces.
- Transparantie van databronnen: Je moet precies aangeven of je primaire of secundaire data gebruikt, en waar die data vandaan komen. Dit verhoogt de geloofwaardigheid van je EPD.
3. Duidelijke regels over zelf opgewekte elektriciteit
Volgens de nieuwe regels mag je overproductie van eigen opgewekte stroom niet verrekenen met je verbruik. Je moet alle opgewekte en verbruikte elektriciteit apart rapporteren. Zo ontstaat er een duidelijker beeld van energieverbruik en milieueffecten.
4. Standaardwaarden voor end-of-life scenario’s
Om variatie en onzekerheid in de afvalfase te beperken, introduceert de PCR gestandaardiseerde waarden en referenties, vergelijkbaar met de Nederlandse NMD. Dit maakt EPD’s consistenter en beter vergelijkbaar.
5. Regels voor meerdere producten en locaties
Wil je één EPD maken voor meerdere vergelijkbare producten of locaties? Dan kun je nu kiezen uit drie methodes:
- Gemiddelden: Je berekent een gewogen gemiddelde van de milieu-impact van alle producten of locaties.
- Representatief product: Je kiest één typisch product uit de groep en gebruikt die data.
- Worst-case scenario: Je gebruikt de data van het product of de locatie met de hoogste milieu-impact. Dit biedt het meest conservatieve beeld en garandeert transparantie.
Deze flexibiliteit helpt bedrijven om efficiënt te werken, terwijl EPD’s toch duidelijk en vergelijkbaar blijven.
6. Nieuwe “Verklaring van Gegevensbronnen” verplicht
Elke EPD moet nu een tabel bevatten waarin staat:
- Herkomst van de data: Geef aan of je primaire (zelf verzamelde) of secundaire (externe) data hebt gebruikt.
- Beoordeling van datakwaliteit: Je moet aangeven hoe betrouwbaar de data zijn, en waarom ze geschikt zijn. Denk aan nauwkeurigheid, leeftijd en representativiteit.
- Representativiteit en volledigheid per levensfase: Voor elke levenscyclusfase geef je aan hoe volledig en relevant de gegevens zijn.
Wat betekent dit voor bedrijven?
De updates aan PCR Versie 2.0 hebben duidelijke gevolgen voor bedrijven in de bouwsector:
- Vollediger beeld: Door kapitaalgoederen en gedetailleerde data op te nemen, krijg je een completer milieuprofiel.
- Grotere geloofwaardigheid: Betere datakwaliteit en transparantie zorgen voor meer vertrouwen bij klanten en andere belanghebbenden.
- Regelgeving: Door je EPD’s aan te passen aan de nieuwe standaard blijf je voldoen aan wet- en regelgeving.
- Strategische planning: Begrijp je deze wijzigingen goed? Dan kun je effectiever plannen voor EPD-ontwikkeling en duurzaamheidsrapportages.
Hoe Hedgehog jou begeleidt bij deze veranderingen
Hedgehog biedt uitgebreide ondersteuning bij het opstellen van Environmental Product Declarations (EPD’s). Zo laat je zien wat de milieu-impact van je producten is, zonder bedrijfsgevoelige informatie prijs te geven.
Hedgehog helpt je inzicht te krijgen in de milieueffecten over de volledige levenscyclus van je product. Denk aan klimaatimpact, water- en landgebruik en toxiciteit. We begeleiden je van A tot Z: van LCA tot EPD-rapport, inclusief publicatie in de juiste databanken. Zo deel je je milieugegevens veilig met klanten, partners en stakeholders.
Hoe Hedgehog helpt met de nieuwe regels:
- Kapitaalgoederen: Niet elk bedrijf hoeft dit mee te nemen. We bepalen of dit op jouw EPD van toepassing is.
- Datakwaliteit: Onze experts begeleiden je in de dataverzameling, zodat het soepel verloopt.
- Zelf opgewekte stroom: We leggen de nieuwe regels duidelijk uit en zorgen dat jouw EPD echte verbeteringen weerspiegelt.
- Standaardwaarden: Data missen? Geen probleem. We vullen dit op een pragmatische manier aan.
- Meerdere producten: Plan een gesprek en ontdek hoeveel van je producten onder één EPD kunnen vallen.
- Verklaring van Gegevensbronnen: Dit regelen we al tijdens de dataverzamelingsfase.
Voor meer informatie over onze EPD-diensten, bekijk onze oplossingspagina en krijg inzicht in onze pragmatische aanpak richting jouw duurzaamheidsdoelen. Of maak direct een afspraak met een van onze experts.
Belangrijke data
- 7 april 2025: Publicatie van PCR 2019:14 Versie 2.0.0
- 20 juni 2025: Vorige versie (1.3.4) vervalt. Vanaf dan moeten alle EPD’s voldoen aan Versie 2.0.0
Zorg dat je jouw EPD’s en bijbehorende processen op tijd aanpast aan deze nieuwe eisen.