Ben jij iop zoek naar praktische manieren om de CO₂-voetafdruk van je bedrijf te verkleinen? De basisprincipes van de circulaire economie vormen een pragmatische route naar CO2-reductie voor kleine en middelgrote ondernemingen.
Het traditionele 'take-make-waste'-model van de lineaire economie is de drijfveer van de klimaatcrisis en genereert aanzienlijke broeikasgasemissies door grondstofwinning, verwerking en afvalverwerking. De circulaire economie biedt een krachtig en uitvoerbaar alternatief. Door systemen opnieuw te ontwerpen om afval te elimineren, materialen te laten circuleren en de natuur te regenereren, kunnen bedrijven hun CO₂-voetafdruk aanzienlijk verlagen.
Dit artikel verkent vijf belangrijke strategieën uit de circulaire economie die jouw MKB kan toepassen om broeikasgasemissies terug te dringen.
De circulaire economie en de link met CO₂
De circulaire economie draait in essentie om het loskoppelen van economische activiteit van het gebruik van eindige grondstoffen. In tegenstelling tot het lineaire model, dat voortdurend nieuwe grondstoffen vereist, houdt het circulaire model materialen zo lang mogelijk in gebruik. Dit pakt klimaatverandering direct aan, aangezien een groot deel van de wereldwijde uitstoot voortkomt uit materiaalgebruik.
Volgens de Ellen MacArthur Foundation kan een verschuiving naar een circulaire economie de broeikasgasuitstoot van belangrijke sectoren met wel 40% verminderen.
Door de winning en verwerking van nieuwe materialen te minimaliseren en de hoeveelheid afval die naar de stort of verbranding gaat te verminderen, kunnen bedrijven hun CO2 uitstoot verminderen. Dit is een fundamenteel onderdeel van duurzaam materialenbeheer en onmisbaar om de klimaatdoelen te behalen.
Strategie 1: ontwerp voor duurzaamheid, herstelbaarheid en hergebruik
Producten langer laten meegaan is een van de meest effectieve manieren om uitstoot te verminderen. Wanneer een product wordt weggegooid en vervangen, gaan de energie en grondstoffen die voor de productie zijn gebruikt verloren en genereert de productie vervangende product weer nieuwe uitstoot.
Een duurzaam design betekent producten creëren die lang meegaan. Ook is het belangrijk om producten makkelijk repareerbaar te maken, zodat klanten ze kunnen maken in plaats van weggooien als ze stuk zijn. Door het stimuleren van hergebruik, bijvoorbeeld via tweedehands platforms, verminder je de vraag naar nieuwe producten.
Deze strategie zorgt ervoor dat er minder afval ontstaat omdat producten langer in omloop blijven.
Strategie 2: pas product-als-dienst of deelmodellen toe
Het product-als-dienst-model (Product-as-a-Service, PaaS) verschuift de focus van het verkopen van producten naar het aanbieden van een dienst. Een voorbeeld: ‘verlichting als dienst’ aanbieden in plaats van lampen verkopen. Dit moedigt de aanbieder aan om de meest duurzame en energie-efficiënte producten te gebruiken, omdat zij verantwoordelijk zijn voor het onderhoud.
Gecombineerd met deelplatforms voor bijvoorbeeld auto's of gereedschap, vermindert dit het totale aantal benodigde producten.
Minder geproduceerde producten betekent direct minder productie-emissies. Dit is een kernelement van veel circulaire strategieën die direct de CO₂-voetafdruk van een bedrijf verminderen.
Strategie 3: richt je op remanufacturing en refurbishment
Bij remanufacturing en refurbishment worden gebruikte producten teruggebracht naar een staat die zo goed als nieuw is. Refurbishment omvat meestal het repareren en schoonmaken van een product, terwijl remanufacturing een grondiger proces is waarbij het product wordt gedemonteerd, gereinigd en onderdelen worden vervangen om aan de originele specificaties te voldoen.
Beide processen vergen aanzienlijk minder energie en grondstoffen dan het maken van nieuwe producten uit ruwe materialen. Volgens de European Remanufacturing Council kan remanufacturing 80% tot 98% van de grondstoffen en 85% tot 95% van de energie besparen in vergelijking met nieuwe productie.
Dit levert een enorme positieve bijdrage aan afvalreductie en vermindering van emissies.
Strategie 4: verbeter materiaalefficiëntie en verminder afval
Deze strategie richt zich op het optimaliseren van het productieproces. Door minder materiaal te gebruiken of producten te ontwerpen met minimale verspilling, kunnen bedrijven hun ecologische impact aanzienlijk verminderen. Deze aanpak, ook wel duurzaam materialenbeheer genoemd, verlaagt de broeikasgasemissies die gepaard gaan met het winnen en verwerken van grondstoffen.
Daarnaast betekent minder productieafval dat er minder materiaal op stortplaatsen of in verbrandingsovens terechtkomt, beide belangrijke bronnen van broeikasgassen. Dit is een eenvoudige manier om emissies te reduceren en leidt vaak ook tot kostenbesparing.
Strategie 5: verbeter recycling en ontwerp met recyclebaarheid in gedachten
Hoewel de eerdere strategieën zich richten op het behouden van producten in hun oorspronkelijke vorm, blijft recycling een cruciaal onderdeel van de circulaire economie. Het gebruik van gerecyclede materialen voor nieuwe producten vereist vrijwel altijd minder energie dan het gebruik van nieuwe grondstoffen. Zo bespaart gerecycled aluminium tot 95% van de energie die nodig is om het uit bauxieterts te produceren.
Voor effectieve recycling moeten producten ontworpen zijn met recyclebaarheid in gedachten. Dit betekent het gebruik van gemakkelijk te scheiden en te verwerken materialen, en het vermijden van complexe composieten of verontreinigingen.
Door een sterke markt te creëren voor gerecyclede materialen en producten te ontwerpen die daarin passen, kunnen we de cirkel sluiten en de afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen verminderen.
Een diepere blik op recycling van plastic onthult de uitdagingen en kansen op dit gebied.
Conclusie
De overgang naar een circulaire economie is niet alleen een ecologische noodzaak, maar ook een essentiële strategie voor klimaatactie. Door deze vijf strategieën toe te passen, ontwerpen voor duurzaamheid, overstappen op dienstmodellen, remanufacturing, efficiënter materiaalgebruik en betere recycling, kunnen bedrijven hun CO₂-voetafdruk direct en aanzienlijk verkleinen.
De weg naar een circulaire economie is een pragmatische, uitvoerbare route naar een duurzamere, minder koolstofintensieve toekomst. Het Hedgehog Carbon-platform is speciaal ontworpen om de CO₂-voetafdruk van je bedrijf te leren kennen beheren.
